Regeneratie van neuronen in de hippocampus
Depressieve stoornissen komen helaas vaak voor. In 2007 waren er in Nederland circa 685,000 mensen die aan een depressieve stoornis leden. Niet alleen in Nederland maar Wereldwijd komen depressies nagenoeg even vaak voor. Volgens de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) zullen in 2020 depressies meer voorkomen dan enige andere ziekte.
Wat een depressie inhoudt
Een depressie is een aandoening die valt onder de ‘stemmingsstoornissen’. Van een depressieve stemming is sprake als er gedurende een langere periode een niet normale somberheid en/of lusteloosheid bestaat.
Vaak is er ook sprake van verlies van interesse, van levenslust of plezier. Andere klachten die kunnen voorkomen zijn onder andere slaapstoornissen, gewichtsveranderingen, vermoeidheid, concentratieproblemen of gedachten over de dood. Men spreekt pas van een depressie wanneer er meerdere depressieve verschijnselen bestaan gedurende meer dan twee weken. Er zijn vele redenen die een depressie kunnen veroorzaken, maar een depressie kan ook zonder duidelijke aanleiding voorkomen. Depressies komen vaak voor en brengen veel leed met zich mee. Uit onderzoek blijkt dat 6 procent van de volwassen Nederlanders tot 65 jaar lijdt aan een depressie of recent een depressie heeft doorgemaakt.
Voorkomen van Gezondheidsschade
Het is van groot belang een depressie goed te behandelen om lichamelijke gevolgschade te voorkomen. Bij een ontregeld stress systeem, dat ten grondslag ligt aan een depressie zijn immuun factoren betrokken, deze kunnen impact hebben op uw organen. Zo is er een belangrijke relatie tussen depressie en hart en vaatziekten. Een depressieve stoornis kan door meerdere oorzaken ontstaan. Vaak is het een gevolg van een zekere gevoeligheid voor het ontwikkelen van depressie en langdurige of intensieve stress, maar ook lichamelijke oorzaken, zoals een te traag werkende schildklier, kunnen leiden tot depressie.
Onderzoek
Een deel van de behandeling vindt plaats in de eerste lijn, bij uw huisarts. Als u eenmaal naar de specialistische GGZ bent doorverwezen, zoals naar onze praktijk, zullen wij na een uitgebreide intake waarbij mogelijke spanningsverhogende factoren aan bod komen in gezamenlijk overleg evalueren of er lichamelijke oorzaken ten grondslag kunnen liggen aan de depressieve stoornis. U wordt daartoe doorverwezen naar de prikpost of het ziekenhuis voor een laboratoriumonderzoek.
Behandelplan
Nadat de diagnose is bevestigd en nadat lichamelijke oorzaken van uw depressie zoveel mogelijk zijn uitgesloten zal een voorlopig behandelplan worden opgesteld en zal de behandeling starten.
Behandeling
Uit onderzoek blijkt dat de meest effectieve behandelmethode een combinatie van geneesmiddelen en gesprekstherapie is. Welk geneesmiddel en welke vorm van gesprekstherapie is sterk afhankelijk van de aard en ernst van uw depressieve stoornis. Er is een algoritme (d.w.z. een zekere volgorde) voor behandeling van depressie.
Richtlijn depressie
Wij volgen de Richtlijn Depressie. Deze is opgesteld op initiatief van de beroepsvereniging van psychiaters, de NVvP, door een multidisciplinaire commissie met vertegenwoordigers vanuit de psychiaters, psychotherapeuten, psychologen, huisartsen en verpleegkundigen in de ggz. Daarnaast namen ook patiënten, maatschappelijk werkers, bedrijfsartsen, verzekeringsartsen, ziekenhuisapothekers, sociaal pedagogisch hulpverleners en vaktherapeuten deel aan de werkgroep.
Wat is een depressie?
Een depressie is niet, zoals er vroeger werd gedacht, een ontregeling van prikkeloverdracht stoffen (neurotransmitters) in de hersenen, maar veel meer een disbalans tussen de aanmaak van nieuw hersenweefsel (neurogenese) en de afbraak van hersenweefsel (apoptose). Daarbij kunnen natuurlijk prikkeloverdracht stoffen ontregelen, maar dit lijkt meer een gevolg dan een oorzaak te zijn.
De aanmaak van nieuw hersenweefsel vindt met name plaats vanuit een deel van de hippocampus, de gyrus dentatus. Uit recent hersenonderzoek, van voorjaar 2019, is gebleken dat er een duidelijke opbouw van cellen in de gyrus dentatus plaatsvindt na ect (elektro convulsie therapie). ECT is, hoe verguisd ook door de wijze waarop deze in het verleden werd toegepast (zie ook: One Flew over the Cuckoo’s Nest https://youtu.be/d_mASr1djMM ) nog altijd de meest effectieve behandeling van depressieve stoornissen. Ook adequaat ingestelde antidepressiva leiden tot een verbeterd functioneren van de hippocampus door de neurogenese te stimuleren.
Dit is slechts een deel van het verhaal. Een depressie kan ook gezien worden als een gevolg van een ontregeld immuun systeem. De vraag daarbij is of dit een oorzaak of een gevolg is. In ieder geval weten we dat er een nauwe samenhang is tussen stemmingsstoornissen en ons immuunsysteem ( zie ook het artikel in de Volkskrant van Margreet Vermeulen, 10 januari 2020 – ‘Het ontstoken brein’ – ‘hoe een verstoord immuunsysteem tot psychische klachten kan leiden’) hetgeen verstrekkende gevolgen kan hebben, zoals eerder beschreven, voor onze gezondheid.
https://www.thuisarts.nl/depressie
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(17)32802-7/fulltext